Cách điều trị mụn dưới da an toàn và hiệu quả

1. Mụn dưới da là gì?

Mụn dưới da là những nốt mụn xuất hiện sâu dưới lớp biểu bì, thường không thấy rõ bề mặt nhưng gây cảm giác cộm, sưng hoặc đau nhức khi chạm. Đây là dạng phổ biến của mụn trứng cá, bao gồm mụn ẩn. Việc nhận biết đúng loại mụn giúp lựa chọn phương pháp chăm sóc và cách điều trị mụn dưới da hiệu quả, phòng ngừa tái phát và giảm nguy cơ để lại sẹo.

Mụn dưới da thường xuất hiện ở các vùng da dễ tiết dầu hoặc dễ tắc lỗ chân lông như trán, má, cằm, quai hàm, lưng. Chúng hình thành khi tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, các nang lông bị tắc và vi khuẩn phát triển. Mụn có thể biểu hiện dưới dạng nốt cứng, sưng đỏ hoặc mụn ẩn mềm, khó điều trị.

2. Nguyên nhân gây mụn dưới da

Mụn dưới da thường xuất hiện do nhiều yếu tố kết hợp từ từ những yếu tố bên trong đến lối sống hàng ngày. Hiểu rõ nguyên nhân giúp người đọc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và ngăn ngừa mụn tái phát hiệu quả. Mụn dưới da thường hình thành do các yếu tố sau:

2.1. Rối loạn nội tiết tố và hormone

Sự thay đổi hormone, đặc biệt ở nữ theo chu kỳ kinh nguyệt, làm tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, dẫn đến tắc lỗ chân lông và hình thành mụn viêm hoặc mụn bọc. Nam giới có mức testosterone cao cũng dễ gặp tình trạng mụn dưới da. Stress kéo dài và các rối loạn hormone khác cũng làm mụn xuất hiện nhiều hơn, đặc biệt là mụn ẩn và mụn trứng cá dưới da.

2.2. Vệ sinh da mặt chưa đúng cách

Một trong những sai lầm phổ biến là rửa mặt quá ít, hoặc làm sạch chưa kỹ sau khi tiếp xúc với bụi bẩn, makeup hay môi trường ô nhiễm. Khi dầu thừa, vi khuẩn và tạp chất tích tụ, lỗ chân lông sẽ bị tắc nghẽn, từ đó hình thành mụn ẩn, mụn viêm và thậm chí cả mụn bọc. Vì vậy, việc vệ sinh da đúng cách chính là nền tảng quan trọng để ngăn mụn tái phát.

2.3. Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp

Sản phẩm chứa dầu nặng, hóa chất mạnh hoặc không phù hợp với loại da mụn có thể làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông, gây mụn bọc hoặc mụn viêm. Việc dùng lâu dài những sản phẩm này không những làm mụn nặng hơn mà còn khiến việc điều trị trở nên khó khăn. Bạn nên ưu tiên sản phẩm dịu nhẹ, không gây bít tắc, phù hợp với loại da mụn.

2.4. Căng thẳng, thiếu ngủ, chế độ ăn uống nhiều dầu mỡ

Lối sống thiếu khoa học cũng là yếu tố quan trọng. Stress, áp lực công việc hoặc thiếu ngủ làm rối loạn hormone, kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, dẫn đến mụn dưới da. Chế độ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, đường tinh luyện hoặc đồ uống có cồn cũng làm tăng nguy cơ mụn viêm và mụn bọc. 

3. Dấu hiệu nhận biết mụn dưới da

Nhận biết sớm mụn dưới da giúp áp dụng cách điều trị mụn dưới da hiệu quả, hạn chế sưng viêm và phòng ngừa thâm sẹo. Mụn dưới da thường xuất hiện ở các vùng cằm, má, trán, quai hàm hoặc lưng, với những đặc điểm riêng biệt:

• Nốt cộm dưới da: Khi sờ vào, vùng da cảm giác có nốt cứng, nổi nhẹ nhưng không đỏ trên bề mặt. Đây là đặc điểm điển hình của mụn ẩn dưới da. Mụn này thường xuất hiện ở cằm, má hoặc trán.
• Không đỏ hoặc chỉ hơi ửng đỏ: Khác với mụn viêm, mụn dưới da thường không có màu đỏ rõ rệt. Tuy nhiên, nếu bị tác động hoặc chăm sóc sai cách, chúng có thể chuyển thành mụn viêm, gây đau nhức và sưng đỏ.
• Xuất hiện theo cụm: Mụn dưới da thường không mọc đơn lẻ mà xuất hiện thành từng cụm ở các vùng da tiết nhiều dầu như trán, cằm, má và thái dương. Điều này khiến bề mặt da trở nên sần sùi, kém mịn màng.
• Khó thấy bằng mắt thường: Một số nốt mụn nằm sâu dưới da, không có đầu, chỉ có thể cảm nhận bằng cách chạm vào da. Đây là lý do nhiều người chủ quan, đến khi mụn phát triển thành viêm mới nhận ra.
• Các dấu hiệu kèm theo: Da nhờn, lỗ chân lông to, vùng da căng hoặc ngứa nhẹ. Các dấu hiệu này thường báo hiệu tình trạng bít tắc lỗ chân lông, cần điều chỉnh chăm sóc da.

4. Cách điều trị mụn dưới da hiệu quả

Điều trị mụn dưới da cần kết hợp nhiều biện pháp từ chăm sóc tại nhà, sử dụng sản phẩm chuyên dụng đến liệu trình y khoa – thẩm mỹ. Hiểu rõ phương pháp phù hợp với từng loại mụn sẽ giúp giảm sưng viêm, hạn chế thâm sẹo và ngăn ngừa tái phát:

4.1. Điều trị tại nhà bằng nguyên liệu thiên nhiên

Các nguyên liệu thiên nhiên có tính kháng khuẩn, làm dịu và hỗ trợ gom cồi mụn, phù hợp với mụn ẩn và mụn viêm nhẹ. Một số nguyên liệu thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị:

Nha đam: 

• Gel nha đam: chứa polysaccharide, vitamin E, vitamin C và axit salicylic tự nhiên, có khả năng làm dịu da, giảm viêm sưng, cấp ẩm và tái tạo tế bào mới. Ngoài ra, các enzym trong nha đam giúp loại bỏ tế bào chết nhẹ nhàng, làm thông thoáng lỗ chân lông.
• Cách dùng: Rửa sạch lá nha đam, lấy phần gel trong suốt. Thoa trực tiếp một lớp mỏng gel lên vùng mụn. Giữ trên da 15–20 phút, sau đó rửa lại bằng nước mát. Thực hiện 2–3 lần/tuần để da bớt kích ứng và mụn nhanh xẹp.

Mật ong nguyên chất: 

• Mật ong: giàu hydrogen peroxide, enzym tự nhiên và chất chống oxy hóa flavonoid giúp kháng khuẩn, ức chế vi khuẩn P.acnes, giảm viêm và làm mềm mô da. Đồng thời, mật ong còn hỗ trợ dưỡng ẩm, hạn chế bong tróc khi da bị khô do mụn.
• Cách dùng: Rửa mặt sạch bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ. Thoa một lớp mỏng mật ong nguyên chất lên vùng da bị mụn. Để khoảng 10–15 phút, sau đó rửa sạch bằng nước ấm. Có thể áp dụng 3–4 lần/tuần để duy trì hiệu quả.

Nghệ tươi: 

• Nghệ tươi: chứa curcumin – hoạt chất có tác dụng kháng viêm, chống oxy hóa mạnh, làm mờ vết thâm, kích thích tăng sinh collagen và tái tạo da. Kết hợp nghệ với dầu mù u còn giúp sát khuẩn và làm dịu da.
• Cách dùng: Gọt vỏ, rửa sạch và nghiền nhuyễn củ nghệ tươi. Trộn cùng vài giọt dầu mù u hoặc dầu dừa để tăng hiệu quả. Thoa trực tiếp lên nốt mụn viêm hoặc mụn bọc. Giữ khoảng 15 phút, sau đó rửa sạch bằng nước ấm. Áp dụng 2 lần/tuần để giảm sưng đỏ và mờ thâm.

Trà xanh: 

• Trong trà xanh: có EGCG (Epigallocatechin Gallate), catechin và tanin – những chất chống oxy hóa mạnh, giúp kháng khuẩn, giảm viêm, điều tiết bã nhờn và làm dịu làn da bị kích ứng.
• Cách dùng: Hãm lá trà xanh tươi với nước sôi trong 5 phút. Lấy phần bã trà còn ấm, đắp trực tiếp lên vùng da mụn. Để yên 10 phút, sau đó rửa sạch. Có thể dùng 2–3 lần/tuần để ngăn ngừa mụn ẩn phát triển thành mụn viêm.

H3: Điều trị mụn dưới da bằng sản phẩm chăm sóc da chuyên dụng

Khi mụn dưới da xuất hiện, việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chuyên dụng sẽ giúp kiểm soát bã nhờn, thông thoáng lỗ chân lông và giảm viêm hiệu quả. Những sản phẩm dưới đây thường được thiết kế đặc biệt cho da mụn:

• Sữa rửa mặt dịu nhẹ: Giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và tạp chất trên bề mặt da, hạn chế tình trạng bít tắc lỗ chân lông – nguyên nhân chính gây mụn dưới da. Một số sữa rửa mặt còn chứa thành phần kháng viêm nhẹ (như chiết xuất trà xanh, lô hội) giúp da sạch nhưng không bị khô căng.
• Sản phẩm chứa BHA (Salicylic Acid) hoặc AHA (Glycolic/Lactic Acid): BHA (Salicylic Acid) tan trong dầu, thẩm thấu sâu vào lỗ chân lông, giúp làm sạch bã nhờn, đẩy nhân mụn ẩn và ngăn ngừa mụn mới hình thành. AHA (Glycolic, Lactic Acid) hoạt động trên bề mặt da, giúp tẩy tế bào chết, làm mịn da và hỗ trợ mờ thâm sau mụn.
• Serum hoặc kem dưỡng kháng viêm: Chứa các thành phần như Niacinamide, Zinc PCA, Tea Tree Oil, Centella Asiatica (rau má) giúp giảm sưng đỏ, hỗ trợ kháng khuẩn, làm dịu vùng da mụn và củng cố hàng rào bảo vệ da.
• Kem chống nắng dành cho da mụn: Bảo vệ da khỏi tia UV gây sạm, thâm và lão hóa sớm, đồng thời hạn chế tình trạng sẹo thâm sau mụn. Một số dòng chống nắng cho da mụn còn có kết cấu nhẹ, kiềm dầu và không gây bít tắc.

H3: Điều trị mụn dưới da bằng công nghệ thẩm mỹ (phi kim, laser, plasma, peel da)

Một trong những phương pháp được nhiều người lựa chọn để trị mụn dưới da là áp dụng các công nghệ thẩm mỹ, mang lại hiệu quả nhanh chóng. Dưới đây là chi tiết các công nghệ hiện đại được áp dụng tại các cơ sở uy tín:

Phi kim (Microneedling): 

Là công nghệ sử dụng đầu kim siêu nhỏ tạo vi tổn thương trên bề mặt da, kích thích quá trình sản sinh collagen và elastin tự nhiên. Nhờ vậy, da không chỉ giảm sưng viêm mà còn phục hồi nhanh hơn, đồng thời cải thiện tình trạng sẹo và thâm mụn. Tuy nhiên, phương pháp này có thể gây đỏ rát, bong tróc nhẹ trong vài ngày đầu nên cần được thực hiện tại cơ sở uy tín và chăm sóc da kỹ lưỡng sau đó.

Laser trị mụn: 

Cũng là lựa chọn phổ biến vì tia laser có khả năng tiêu diệt vi khuẩn P.acnes – nguyên nhân chính gây mụn. Bên cạnh việc giảm nhanh tình trạng viêm, laser còn hỗ trợ làm mờ vết thâm, thu nhỏ lỗ chân lông, giúp da sáng mịn hơn. Thông thường, người bệnh cần thực hiện nhiều buổi để đạt kết quả tối ưu và phải chú trọng chống nắng sau mỗi liệu trình để tránh da bị sạm trở lại.

Plasma lạnh: 

Là công nghệ mới, an toàn cho cả da nhạy cảm. Plasma có tác dụng diệt khuẩn, chống viêm và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da, nhờ đó giúp mụn viêm nhanh lành, hạn chế sẹo thâm. Ưu điểm của plasma lạnh là ít gây kích ứng, không làm bong tróc da nhiều, thích hợp cho những người không muốn nghỉ dưỡng lâu sau điều trị.

Peel da hóa học (Chemical Peel): 

Phương pháp này sử dụng dung dịch chứa AHA, BHA hoặc TCA với nồng độ phù hợp để loại bỏ lớp tế bào chết, làm sạch lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn ẩn phát triển. Peel da còn giúp làm mờ thâm, cải thiện sắc tố và tăng khả năng tái tạo da mới. Tuy nhiên, da sẽ bong tróc nhẹ trong vài ngày sau peel nên cần dưỡng ẩm và chống nắng nghiêm ngặt.

4.2. Thuốc bôi hoặc thuốc uống theo chỉ định bác sĩ da liễu

Trong trường hợp mụn dưới da phát triển nặng, kéo dài hoặc không đáp ứng với các biện pháp chăm sóc thông thường, việc sử dụng thuốc là cần thiết. Thuốc bôi và thuốc uống trị mụn thường mang lại hiệu quả rõ rệt hơn, nhưng cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hạn chế tác dụng phụ:

• Thuốc bôi trị mụn: thường được kê cho mụn ẩn, mụn viêm và mụn trứng cá nhẹ đến trung bình. Các hoạt chất phổ biến gồm benzoyl peroxide, retinoid và kháng sinh bôi ngoài. Giúp làm khô nhân mụn, giảm viêm sưng, tiêu diệt vi khuẩn trên bề mặt da và thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da. 
• Thuốc uống: thường được chỉ định cho mụn nặng, mụn bọc lan rộng hoặc mụn do rối loạn nội tiết. Các loại thuốc phổ biến bao gồm kháng sinh dạng uống, thuốc tránh thai chứa hormone và isotretinoin. Nhằm tác động từ bên trong cơ thể để cân bằng hormone, kiểm soát tuyến bã nhờn, giảm viêm nhiễm và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây mụn

Việc dùng thuốc bôi hay thuốc uống đều phải được bác sĩ da liễu chỉ định sau khi thăm khám tình trạng da cụ thể. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc vì có thể gây kháng thuốc, kích ứng da hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. 

5. Mụn dưới da có nên nặn không?

Việc tự nặn mụn dưới da còn có thể khiến da bị tổn thương lâu dài. Khi mụn bị ép ra không đúng cách, lớp biểu bì và mô liên kết xung quanh có thể bị rách, dẫn đến tình trạng thâm sẹo và rỗ da khó hồi phục. Bên cạnh đó, mụn dưới da thường nằm sâu, nên chỉ nặn bề mặt sẽ không loại bỏ được hoàn toàn nhân mụn, khiến mụn dễ tái phát và thậm chí nặng hơn.

Đặc biệt là mụn ẩn và mụn trứng cá, không chỉ khó lấy nhân mụn ra hoàn toàn mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Khi dùng tay nặn, lực ép không kiểm soát dễ làm vỡ các mạch máu nhỏ, gây sưng đỏ, đau nhức và lan vi khuẩn sang các vùng da xung quanh, làm mụn trở nên nặng hơn.

Thay vì nặn, bạn có thể áp dụng liệu trình thẩm mỹ hoặc chăm sóc da đúng cách. Những phương pháp này giúp làm mềm và loại bỏ mụn hiệu quả mà không gây tổn hại cho da. Tóm lại, không nên tự nặn mụn dưới da. Chăm sóc đúng cách và áp dụng liệu trình y khoa – thẩm mỹ mang lại hiệu quả an toàn, giảm sưng viêm và hạn chế thâm sẹo.

6. Lưu ý khi điều trị mụn dưới da

Khi điều trị mụn dưới da, việc tuân thủ các lưu ý quan trọng sẽ giúp đạt hiệu quả nhanh, giảm sưng viêm và hạn chế thâm sẹo. Trước hết, hãy xác định loại mụn và mức độ viêm trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào. Mụn ẩn nhẹ có thể chăm sóc tại nhà, nhưng mụn viêm hoặc mụn bọc nặng cần sự can thiệp của bác sĩ da liễu hoặc liệu trình công nghệ thẩm mỹ.

Tiếp theo, tuân thủ quy trình chăm sóc da đúng cách. Rửa mặt bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ, tẩy trang kỹ lưỡng, tránh chà xát mạnh lên nốt mụn. Sử dụng sản phẩm trị mụn phù hợp với loại da, ưu tiên thành phần kháng viêm và không gây bít tắc lỗ chân lông.

Người dùng cần kiểm soát thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống. Ngủ đủ giấc, giảm stress, ăn uống cân bằng, tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc đồ uống có cồn. Những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến tuyến bã nhờn và quá trình hình thành mụn.

Ngoài ra, không tự nặn mụn tại nhà, đặc biệt mụn viêm và mụn bọc, để tránh nhiễm trùng, sưng viêm lan rộng và sẹo thâm. Nếu cần can thiệp, hãy thực hiện tại cơ sở y khoa uy tín hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ da liễu.

Cuối cùng, kiên nhẫn theo dõi là yếu tố quan trọng. Mụn dưới da cần thời gian để cải thiện, kết hợp chăm sóc đúng cách, liệu trình y khoa hoặc công nghệ hiện đại sẽ mang lại kết quả an toàn và duy trì làn da khỏe mạnh lâu dài.

7. Cách phòng ngừa mụn dưới da tái phát

Phòng ngừa mụn dưới da tái phát là bước quan trọng giúp duy trì làn da khỏe mạnh, mịn màng và hạn chế thâm sẹo. Người dùng nên thực hiện đồng bộ các biện pháp sau:

• Duy trì vệ sinh da mặt đều đặn: Rửa mặt 2–3 lần/ngày bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ, đặc biệt các vùng tuyến bã nhờn hoạt động mạnh như trán, cằm, má và quai hàm. Tẩy trang kỹ sau khi makeup hoặc tiếp xúc với bụi bẩn, mồ hôi giúp ngăn ngừa lỗ chân lông bị bít tắc.
• Điều chỉnh chế độ sinh hoạt và thói quen sống: Ngủ đủ giấc, giảm stress, tập thể dục nhẹ nhàng giúp cân bằng hormone và kiểm soát tuyến bã nhờn. Hạn chế đồ dầu mỡ, cay nóng, đường tinh luyện và rượu bia, đồng thời bổ sung rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu omega-3 để hỗ trợ da khỏe và giảm viêm.
• Lựa chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp: Ưu tiên sản phẩm dịu nhẹ, không gây bít tắc lỗ chân lông, kiểm soát dầu và chứa thành phần kháng viêm để duy trì làn da sạch mụn.
• Theo dõi và điều chỉnh khi cần thiết: Nếu thấy mụn tái phát nhiều lần hoặc nghi ngờ nguyên nhân liên quan hormone, stress hoặc sản phẩm chăm sóc da, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để điều chỉnh phương pháp phòng ngừa phù hợp.

8. Khi nào cần gặp bác sĩ da liễu để điều trị mụn dưới da?

Thực tế không phải trường hợp mụn dưới da nào cũng cần đến bác sĩ, nhưng nếu mụn kéo dài, nặng hoặc gây ảnh hưởng đến sức khỏe và thẩm mỹ thì việc thăm khám là rất cần thiết. Một số dấu hiệu cho thấy bạn nên gặp bác sĩ da liễu gồm:

• Mụn viêm hoặc mụn bọc nặng: Các nốt mụn sưng đỏ, đau nhức rõ rệt, có mủ hoặc không giảm sau 1–2 tuần chăm sóc tại nhà. Nếu tự nặn, mụn dễ lan rộng và để lại sẹo. Bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp như thuốc kháng viêm, kháng khuẩn hoặc liệu trình công nghệ cao.
• Mụn tái phát liên tục hoặc lan rộng: Khi mụn xuất hiện nhiều lần ở cùng vùng hoặc lan ra các vùng khác như cằm, trán, má, quai hàm hoặc lưng. Tái phát thường xuyên có thể liên quan đến rối loạn hormone hoặc thói quen sinh hoạt, cần bác sĩ đánh giá và thiết lập phác đồ điều trị dài hạn.
• Kèm theo các triệu chứng bất thường: Sưng nặng, đau nhiều, có mủ hoặc kèm theo sốt nhẹ, viêm da lan rộng, gây khó chịu và ảnh hưởng sinh hoạt hàng ngày. Những tình trạng này cần can thiệp y khoa để tránh biến chứng.
• Nguyên nhân không rõ ràng: Nếu nghi ngờ mụn do rối loạn nội tiết, stress, chế độ ăn uống hoặc tác dụng phụ từ thuốc, bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra, xét nghiệm hormone hoặc đánh giá sức khỏe da để xác định nguyên nhân chính xác và đưa ra liệu trình phù hợp.
• Muốn áp dụng công nghệ điều trị chuyên sâu: Khi bạn chọn liệu trình công nghệ cao như Laser, Phi kim, Peel da, Plasma, bác sĩ sẽ tư vấn liệu trình, điều chỉnh bước sóng hoặc cường độ phù hợp với tình trạng mụn, đảm bảo an toàn, giảm đau và đạt hiệu quả tối ưu.

Lời kết

Cách điều trị mụn dưới da hiệu quả là sự kết hợp giữa chăm sóc tại nhà, sử dụng sản phẩm chuyên dụng và liệu trình y khoa – thẩm mỹ phù hợp với từng loại mụn. Hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết dấu hiệu sớm và áp dụng phương pháp đúng cách giúp giảm sưng viêm, hạn chế thâm sẹo và ngăn ngừa mụn tái phát.

Người bị mụn dưới da nên duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh, vệ sinh da mặt đúng cách, kết hợp chế độ ăn uống hợp lý và ngủ đủ giấc. Đối với mụn viêm nặng hoặc mụn bọc, nên đến bác sĩ da liễu hoặc spa uy tín để được tư vấn và điều trị bằng công nghệ thẩm mỹ hoặc thuốc kê đơn.

Liên hệ ngay Thẩm Mỹ Quốc Tế Hoàn Mỹ để được tư vấn liệu trình phù hợp, giúp mụn dưới da được điều trị triệt để, an toàn và duy trì làn da khỏe mạnh, mịn màng lâu dài.